Stephen Covey en effectief leiderschap

Wellicht behoeft het boek “De zeven eigenschappen van effectief leiderschap” van Stephen Covey geen verdere introductie. Het is één van de meest gelezen managementboeken van de afgelopen jaren: een ware bestseller. Grote kans dat je erover hebt gehoord, het hebt gelezen of dat het boek bij je in de kast staat.Herken je dat: je raakt heel geïnspireerd door een boek en moet enige tijd later toch bekennen dat het dagelijks leven weer de leiding heeft overgenomen en er van je ‘goede voornemens’ weinig terecht is gekomen? Het boek van Covey gaat precies over dat fenomeen, en behandelt de grote vraag waarom veel mensen niet effectief werken en waarom anderen juist succesvol worden. In dit blog geef ik een korte samenvatting van de 7 eigenschappen van effectief leiderschap, om jou te inspireren of als opfrisser.

Deze eerste drie eigenschappen gaan over je ontwikkeling als persoon, dus eigenlijk over persoonlijk leiderschap:

1: Proactief zijn

Kom zelf in beweging en wacht niet op een opdracht van iemand anders. Zie wat er nodig is om in actie te komen! Maak onderscheid tussen dingen die je kunt beïnvloeden en dingen waar jij als persoon geen grip op hebt (lees hier meer over de cirkel van invloed van Stephen Covey). Kies er bewust voor om je aandacht te richten op dat wat je daadwerkelijk kunt veranderen. Oftewel: leg je focus op de cirkel van invloed.

2: Begin met het eind in gedachten

Zoals de Amerikanen zeggen: “If you fail to plan, you plan to fail”. Zonder plan, geen richting. Zonder richting, geen prioriteiten en dus geen keuzes. Vaak realiseren we ons wel dat je pas een plan kunt maken wanneer je weet waar je naar toe wilt, wat je stip op de horizon is. Toch is het net zo belangrijk om te bepalen waar je vandaan komt, wat je huidige situatie is. Pas wanneer je zowel je vertrekpunt als je einddoel voor ogen hebt, kun je de weg van A naar B gaan plannen.

3: Prioriteiten stellen

In een wereld die steeds drukker wordt en waar steeds meer informatie op ons afkomt, moet je keuzes leren te maken. Je kunt simpelweg niet alles weten en je kunt niet alles doen. Kijk kritisch naar jouw einddoel (punt 2) en stel prioriteiten aan de hand van dit doel. Zaken die je helpen dichter bij je einddoel te komen, verdienen een hoge prioriteit op je lijstje!Als je eenmaal weet waar je heen wilt (punt 2), is het ook makkelijker om proactief te zijn (punt 1) en prioriteiten te stellen (punt 3). Deze drie eigenschappen zijn dus onderling sterk met elkaar verbonden.

De volgende drie eigenschappen zijn gericht op het effectief en succesvol samenwerken met anderen:

4: Zoek naar win-win

Niemand wil samenwerken als hij aan het eind als verliezer uit de strijd komt. Voor alle partijen moet vooruitgang te behalen zijn, anders zal wellicht niet iedereen zich volledig inzetten. Dit vereist vooral een andere manier van denken. Je kunt denken vanuit schaarste: ‘Er is niet genoeg voor iedereen. Ik moet vechten voor mijn deel. Als ik iets win, moet een ander verliezen.’, maar je voelt al dat dit niet goed gaat uitpakken voor een geslaagde samenwerking.Probeer daarom eens te denken vanuit overvloed: ‘Er is genoeg voor iedereen. Ik hoef niet te vechten voor mijn deel. Samen bereiken we nog meer van alles (punt 6)’. De concurrentiestrijd valt dan weg en iedereen kan het beste van zichzelf geven, zonder zich zorgen te hoeven maken over zijn positie.

5: Eerst begrijpen, dan begrepen worden

Veel problemen ontstaan doordat mensen elkaar niet begrijpen. Bijna alle ruzies en conflicten zijn het gevolg van misverstanden, ‘ruis op de lijn’. We zijn geneigd te denken dat we aan een half woord genoeg hebben en vullen de rest zelf in. Als we het gevoel hebben niet begrepen te worden, gaan onze oren dicht en willen we soms nog maar één ding: ons eigen punt maken! Vaak staan we er niet bij stil dat de ander er precies zo in staat.

Probeer de ander te begrijpen. Om uit deze impasse te komen zal een effectief leider zijn eigen punt tijdelijk opzij zetten: eerst begrijpen wat de ander bedoelt. Als de ander zich begrepen voelt, zal hij of zij meer open staan voor jouw punt. Een echte leider begrijpt deze werking en kan een hap adem nemen en zijn eigen punt tijdelijk in de koelkast zetten.

6: Synergie

Sta open voor wat er gebeurt wanneer meerdere mensen samenwerken. Het gaat dan namelijk niet op jouw manier en ook niet op de manier van de ander. Er ontstaat een nieuwe manier, die jullie los van elkaar misschien nooit hadden ontdekt: typisch geval 1+1=3. Synergie kan tot hele nieuwe oplossingen en kansen leiden, als je er maar voor openstaat!

De laatste en zevende eigenschap is gericht op het in gang houden van de ontwikkeling die ontstaat wanneer de eerste zes stappen worden ingezet:

7: Jezelf voortdurend blijven ontwikkelen en verbeteren

Voor al deze vaardigheden geldt dat je ze moet blijven ontwikkelen. Oefenen, oefenen, oefenen en investeren in je nieuwe skills. Pas ze in het dagelijks leven zo veel mogelijk toe en maak af en toe wat extra tijd vrij om je leerproces een impuls te geven. Een auto heeft ook af en toe benzine nodig om te blijven rijden…

Mensen moeten blijven groeien en ontwikkelen om zichzelf (en anderen!) scherp te houden. Denk hierbij niet alleen aan de bovengenoemde eigenschappen, denk breder: fysieke, mentale, emotionele en spirituele ontwikkeling helpt een mens vooruit. Een effectief leider is voortdurend bezig om zichzelf (zo veel mogelijk vanuit plezier en energie) te ontwikkelen en te verbeteren.

Beheers jij effectief leiderschap?

Welke eigenschappen van effectief leiderschap herken jij bij jezelf? Hopelijk ben je zelfs (opnieuw) geïnspireerd geraakt om hiermee aan de slag te gaan. Het is altijd goed om stil te staan bij deze eigenschappen en ze meer en meer eigen te maken.