Stel je eens voor…
Je hoort opeens een hard, vervelend geluid. In een staat van onderbewustzijn schrik je: gaat er een alarm af? Brand? Je spieren spannen zich aan om in actie te komen net voor het moment dat je je realiseert dat het nare geluid je wekker is. Versuft sla het kreng uit. Niet alweer.
Je zakt half terug in je droom, maar valt niet echt meer in slaap. Toch kost het je moeite om na vijf (of zes, zeven, acht) keer de snooze-knop te hebben ingedrukt nu echt je bed uit te komen, je viel vannacht namelijk pas om half vier in slaap. Het is 06:40, nog 20 minuten voor je moet vertrekken naar je werk.
Tot nu toe misschien (grotendeels) herkenbaar voor de meesten van ons, maar lees nog even verder…
Je zit op de rand van je bed, duikt het liefst meteen weer terug. Wat ben je nog moe, het is alsof je maar vijf minuten hebt kunnen slapen. Maar, bedenk je je, wat scheelt het ook eigenlijk? Je bent nooit een ochtendmens geweest, maar de laatste weken lig je iedere avond tot diep in de nacht te piekeren. Het zorgt voor een opgejaagd, prikkelbaar gevoel en natuurlijk voor een hoop vermoeidheid. Een goede nachtrust, je zou er op dit moment alles voor geven.
Even schiet de gedachte door je hoofd: zal ik me ziek melden? Vandaag is daar misschien wel een mooie dag voor: dan mis je meteen die presentatie waarvoor je eigenlijk helemaal geen tijd vrij hebt kunnen maken. In de afgelopen weken heeft het werk zich letterlijk in drie grote bergen op je bureau opgestapeld, dus het niet hoeven presenteren van een onvoorbereid verhaal is in ieder geval één zorg minder. Je collega’s zullen het heus wel begrijpen, ziek is ziek. Toch..? Je denkt: kan ik dit wel maken? Ben ik eigenlijk wel ziek?
Je besluit je toch aan te kleden en gaat (natuurlijk nét iets te laat) weg. Wanneer je achter in de file aansluit, staat het huilen je al nader dan het lachen. Je voelt je opgejaagd, maar tegelijkertijd verdoofd. Wanneer je aankomt op je werk en ziet dat een vierde stapel zich op je bureau begint te vormen, plof je moedeloos in je bureaustoel. Je telefoon gaat, er springen drie e-mails binnen en je collega steekt zijn hoofd om de deur met de vraag of je hem meteen even kunt helpen. 08:31 en een paniekerig gevoel bekruipt je. Het liefst keer je om, pak je je jas en stap je in de auto terug naar huis. Waarom is de dag net begonnen, maar is je batterij al meer dan leeg?
Wanneer stress je leven beheerst
Opgebrand zijn, een burn out hebben. Een paar jaar terug leek het bijna een “hip”, nieuw fenomeen en tevens een mooi excuus om een paar dagen uit te rusten. Lekker even tijd voor jezelf, toch?
Al eerder las je dat zo’n 14% van alle werknemers te maken heeft met burn out-klachten. Sinds ook uit wetenschappelijk hersenonderzoek is gebleken dat deze klachten ook objectief terug te zien zijn in een hersenscan (ook al gebeurde dit pas in 2010), wordt het steeds meer erkend als serieus probleem dat de aandacht van media, gezondheidszorg, HR-managers en werkgevers verdient.
Mensen die, vaak als gevolg van een te lange periode met hoge stresslevels, te maken krijgen met een burn out, ondervinden hevige en vaak langdurige gevolgen, zowel mentaal als fysiek. Extreme vermoeidheid en zelfs uitputting, maar ook slapeloosheid, een gejaagd gevoel, prikkelbaar en huilerig zijn, ruzie zoeken en vergeetachtigheid zorgen ervoor dat je op den duur in zijn totaliteit niet meer kunt presteren. Het station ‘gezonde en stimulerende stress’ ligt inmiddels ver achter je.
Wat je kan doen om een burn out te voorkomen
Herken je het bovenstaande verhaal en heb je het gevoel dat een burn out op de loer ligt? Volgende week lees je meer over welke risicofactoren de kans op een burn out vergroten. Deze factoren zullen je inzicht geven in welke specifieke eigenschappen of omstandigheden jou extra vatbaar maken voor het ontstaan langdurige stress en eventueel een burn out als gevolg.
Wanneer je eenmaal burn out-klachten hebt, is het soms zoeken naar de juiste acties. Bezoekjes aan een arts en psycholoog, weken of maanden thuis aan je herstel werken, misschien zelfs antidepressiva? Het behandelen van een burn-out lijkt een proces waarin nog niet echt een eenduidige richting is gevonden. Het spreekwoord ‘voorkomen is beter dan genezen’ lijkt hier mooi op zijn plaats, je kunt namelijk met behulp van de inzichten uit andere blogs en het onderstaande ebook over dit onderwerp starten met het signaleren en verminderen van jouw stress. Wanneer je je stress structureel onder controle hebt en zelfs op een positieve manier inzet, maakt een burn out bij jou geen schijn van kans.
